اخبار

در روزگار کنونی قدردان کسانی باشیم که برای ما اسوه‌سازی می‌کنند و برای پایمال نشدن حق و اجرای عدالت، افسار نفس سرکش را لحظه‌ای رها نمی‌کنند و دهانه آن را چنان می‌کشند که حتی یک لحظه پا در مسیر اشتباه نمی‌گذارند. اینان به دنبال دیده شدن نیستند، ولی باید آنان را دید و بزرگی را از آنان آموخت.

وقتی زلزله، بم را زیر و رو کرد، اخبار آن سراسر جهان را فرا گرفت و از این سو و آن سو به کمک هموطنان ما شتافتند. ازجمله 101 پزشک و کادر درمانی با دارو و وسایل پزشکی از کشور اواکراین به ایران آمدند.

از پنج دهه پیش تاکنون نوروز من با تقویم «ممهور به مهر چاپی ذات‌الاضلاع نجم‌الممالک» آغاز می‌شود. از دوران کودکی‌ام انتشارات اقبال چاپ هرساله آن را برعهده داشت و نسخه‌ای از آن برایمان می‌فرستاد. هنوز هم فرزندان ایشان این لطف را به من دارند. اما فکر می‌کنم در آن سالها واژه «مهر دستی» در سرلوحه تقویم بود نه مهر چاپی با آنکه در آنجا هم از مهر دوستی نشانه نبود.

سال جاری بسیاری از بزرگان حوزه‌های فرهنگ و هنر و ادب را از دست دادیم. زنده‌یاد استاد آذرتاش آذرنوش از همین بزرگان بود که راوی فرهنگ ایران در متون عربی شمرده می‌شد.

سیمای علی امیرالمومنین در روزگار ما از دو سو مکدر شده است. نخست از سوی کسانی که ناکامی خود را در گسترش عدالت با حکومت حضرت مقایسه می‌کنند و چه بسا نتیجه می‌گیرند که در شرایط امروز موفقیت بیشتری از ایشان به دست آورده‌اند. دیگر از سوی کسانی که نه تنها دوران خلافت بلکه همه زندگی ایشان را در جنگ و جهاد و نزاع خلاصه می‌کنند و باعث این نتیجه‌گیری نادرست می‌شوند که در خلافت دیگران، جماعت مسلمانان یکپارچه‌تر و در امن و امان بیشتری بوده‌اند.

به تیمچه حاجب‌الدوله آتش درافتاد؛ خبر تلخی كه ۲۳ بهمن سرتیتر اخبار شد و البته حادثه غیرمنتظره‌ای هم نبود. بازار بزرگ تهران از گذشته تنها یك مركز تجاری نبوده است. در آنجا همان‌قدر كه اقتصاد اهمیت داشت، مدارس و مساجد قدیم هم پررونق بودند. بنیادهای خیریه و صندوق‌های قرض‌الحسنه هم كه پایگاه خدمات اجتماعی برای فرودستان بود ریشه در آنجا دارد.

از جمله سفرهای به یادماندنی از دوران وزارت، سفری بود كه پاییز ۱۳۸۱ به جمهوری آذربایجان داشتم. آنچه بیشتر این سفر را جالب كرد جز ملاقات با رییس‌جمهور وقت؛ حیدر علی‌اُف، اتفاقات پیرامون آن بود.

زنده‌یاد دكتر «عبدالحسین زرین‌كوب» نیم قرن پیش، فرهنگ ایران را یك فرهنگ موزاییكی تعریف كرده است كه هر پاره‌ای از آن شخصیتی مستقل هم دارد اما در مجموع و در عین گوناگونی و رنگارنگی و چشم‌نوازی، هویت واحدی را تشكیل می‌دهند كه جمال و جلال بیشتری دارد. فهم این كلیت برای كسی است كه ذوق هنری خاصی داشته باشد.

تهران عملاً با تکیه و حمام و مدرسه، جنبه شهری به خود گرفت. دست‌کم از زمان صفویه، چهار مدرسه در این شهر شناخته شده است. نخستین مدرسه که بنیانگذار آن خواهر شاه طهماسب، دانش‌آموخته مکتب هرات بود در نزدیکی امامزاده یحیی راه‌اندازی شد. مدرسه دیگری در خیابان پامنار امروزی، جنب مناره مشهور آن و دیگری در خیابان بوذر جمهری، نرسیده به چهارراه سیروس و چهارمی هم مدرسه و مسجد حکیم‌باشی در نزدیکی تکیه دولت سابق که فقط مسجد آن باقیمانده، بودند.

شمارۀ جدید دو فصلنامۀ تاریخ علوم و فناوری دورۀ اسلامی با عنوان «میراث علمی ایران و اسلام» با صاحب امتیازی مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب و با سردبیری دکتر محمد باقری منتشر شد.